Rau Càng Cua và “Vườn Xưa”

Giữa “vườn xưa” có cây rau càng cua mảnh mai đón mưa rơi và kể chuyện tình xưa…

Rau Càng Cua

Có một thứ rau luôn ở đâu đó quanh bạn, miễn là nhà bạn có một chút đất và một chút bóng mát. Nó sẽ khép nép mọc bên chân cây hoa nguyệt quế bạn trồng, hay len lỏi khiêm tốn giữa những bồn hoa rực rỡ. Nhà có sân gạch râm mát, nó sẽ bất ngờ nhú lên trong kẽ hở giữa những viên gạch sau một trận mưa tối trời tối đất. Sự hiện diện của nó quen thuộc tới nỗi bạn hầu như chẳng chú ý tới nó, rồi một giây phút nào đó, bạn bỗng nhận ra sự tươi mát và dịu dàng của nó. Bạn đã thấy nó chưa, rau càng cua đó.

Xanh mướt mềm mại, lá hình trái tim thật thơ mộng, vậy nhưng cái tên của nó lại không thơ mộng tí nào. Người ta nói bông của nó kết hột dài dài cong cong giống càng của mấy con cua nên đặt luôn cho nó cái tên là rau càng cua. Thật ra, nó chỉ muốn chìa ra những ngón tay mảnh khảnh thân thiện, sẵn sàng cho một cái bắt tay thân ái. 

Giòn, ngọt, mọng nước, có chút hăng nhẹ, rau càng cua là bạn đồng hành tuyệt vời với cá kho và thịt kho. Dù đi cùng món kho mặn với nước kho đặc quẹo, hay món kho lạt xăm xắp nước, rau càng cua đều dâng tặng sự tươi mát giúp món kho cảm thấy mình trẻ lại và nhiều hương vị hơn. Càng cua cũng không ngại lập nhóm với các bạn tươi trẻ khác như dưa leo, cà chua, bắp chuối bào, rau muống bào. Chỉ là nó hơi ngại các bạn đắng cay như chuối chát, rau thơm vì tính cách đối lập nhau quá thể.

Món canh nhanh nhất trên đời ắt hẳn là canh rau càng cua. Chỉ cần ít thịt bằm, tép bạc, hay hến nhỏ tươi ngọt, xào thơm với hành rồi đổ nước vô, nêm nếm đợi sôi, xong trút vô tô rau càng cua để sẵn. 

Non trẻ mỏng manh nhưng càng cua không hề yếu đuối, nó nhanh chóng thích nghi với sức nóng và đổi từ sắc xanh bóng bẩy thành màu xanh lục bảo đậm hơn và uyển chuyển hơn. Giờ đây nó mềm mại hòa cùng vị thịt, vị tép, vị hến trong nước canh thanh đạm, làm mát rượi cả người giữa ngày hè oi bức.

Rau càng cua trộn gỏi càng có hương vị riêng. Nó thích nhất tép rong xào hay thịt bò xào nhanh với hành tây. Tép rong giòn, nó cũng giòn, đậu phụng rang càng giòn. Ba đứa nó mỗi đứa giòn một kiểu, kết hợp lại thành một nhóm ăn ý hết biết. Thịt bò thì vừa mềm vừa đậm đà, hành tây và nó nắm tay dung dăng hồn nhiên giữa nước mắm pha chua chua ngọt ngọt cay cay và hành phi thơm lừng. Nó cảm thấy cuộc đời nó thật hạnh phúc khi chung quanh nó có những bạn bè thân yêu đồng điệu cùng tạo nên những món ngon đầy hương vị.

Nó đâu chỉ có món ngon, nó còn một câu chuyện tình để kể. Chuyện về một bài hát không nổi tiếng của một nhạc sĩ nổi tiếng, và những gì nó nghĩ rằng mình đã chứng kiến trong khu vườn xưa ấy.

“Vườn Xưa”

Một buổi chiều mưa xứ Huế. Mưa rả rích và trời lành lạnh. Rồi nắng chợt hửng lên, phủ chút vàng son lên mái ngói rêu phong và hàng cau cổ kính. Nó lặng lẽ nhìn người nhạc sĩ đứng bần thần trước hàng hiên vắng lặng, thiếu đi bóng dáng người bạn gái thân thiết luôn mỉm cười dịu dàng đón mình mỗi lần gặp mặt. 

“Ngoài hiên vắng giọt thầm cuối đông

Trời chợt nắng vườn đầy lá non.

Người lên tiếng hỏi người có không

Người đi vắng về nơi bế bồng.” (*)

Nó đã chứng kiến ngày lên xe hoa của người bạn gái, cũng nhìn thấy những giọt nước mắt buồn bã chiều hôm trước khi cô đứng lặng trong vườn nhìn về nơi xa. Nó không biết cô đang nghĩ gì, chỉ biết trước đó cô đã viết một bức thư dài cho nhạc sĩ và chẳng nhận được hồi âm. 

Nay nhạc sĩ trở về và ngỡ ngàng tự hỏi “thuyền nào đã chở mất thuyền quyên”. (thuyền quyên: người con gái đẹp) Nhạc sĩ chúc phúc cho con thuyền “đưa sáo sang sông” và tự chuốc mình “một chén muộn phiền”:

“Với những thuyền buồm lớp lớp ra sông

Xin có lời mừng giữa chén rượu nồng.

Với những cuộc tình bão tố lênh đênh

Xin có một lần uống chén muộn phiền.” (*)

Mưa trở lại, lộp độp rơi trên cành lá trong vườn. Nó vươn mình đón sự mát mẻ của mưa. Người nhạc sĩ ngắm nhìn lần cuối căn nhà im vắng và hành lang lạnh lẽo, rồi nhìn về cánh cổng nhỏ cuối sân cạnh bụi hoa hồng trắng rung rinh trong mưa. 

“Nhà im đứng cửa cài đóng then.

Vườn mưa xuống hành lang tối tăm.

Về thôi nhé, cổng chào cuối sân.

Hờ hững thế loài hoa trắng hồng.” (*)

Nơi ấy hai người họ đã ngồi trò chuyện hàng giờ, những chuyện không đầu không cuối mà vẫn hiểu nhau. Cô gái đã trồng một cây hoa hồng trắng từ những ngày tháng ấy. Một tình cảm thuần khiết và chân thành từng nảy nở.

Gần đến cổng, nhạc sĩ dừng lại, cúi xuống ngắm nhìn những chiếc lá xanh mướt tràn đầy sức sống của nó. Nhạc sĩ đưa tay chạm nhẹ vào nó, thì thầm:

“Chào chiếc lá nằm giữa vườn hoang

Gửi đâu đó một chút tình riêng.” (*)

Nó dùng những ngón tay mảnh khảnh vẫy chào nhạc sĩ, tự hứa với lòng sẽ gìn giữ trọn vẹn “một chút tình riêng” sâu sắc và đẹp đẽ ấy. 

* Trích từ bài hát “Vườn xưa”, Trịnh Công Sơn sáng tác năm 1993. Giọng ca Thái Hòa.

** Đây là câu chuyện do người viết tự tưởng tượng từ bài hát.

mlefood – Minh Lê